رفع یبوست نوزاد و کودک با بهترین روش های خانگی

یبوست یک بیماری دستگاه گوارشی می باشد که بر روی سلامت افراد تأثیر بسزایی می گذارد و به همین دلیل باید حتماً آن را درمان کنید. البته در صورتی که گه گاه به یبوست دچار می شوید نیازی نیست که به پزشک مراجعه کنید ولی باید با درمان های خانگی آن آشنا باشید تا بتوانید یبوست را در منزل درمان کنید.

ما در این مقاله از مجله ایبک می خواهیم شما را با انواع روش های درمان خانگی یبوست نوزاد و کودک آشنا کنیم تا شما با دانستن عوارض مشکل یبوست، بتوانید آن را رفع کنید.

یبوست نوزادان

در ادامه می خواهیم یبوست نوزادان را بررسی کنیم. نوزادان امکان دارد دو یا سه بار در هفته دفع داشته باشند و این کاملاً طبیعی است، ولی اگر این دفع با فشار و گریه و همچنین درد همراه است معلوم می‌شود که نوزاد شما دچار یبوست شده است. برای درمان خانگی یبوست نوزاد خود باید به روش زیر عمل کنید:

• در صورتی که نوزاد شما یبوست داشته باشد، باید شکم او را به آرامی ماساژ داده و در اطراف ناف حرکت های دورانی را در جهت عقربه های ساعت انجام دهید.
• نوزاد خود را در وان آب گرم بگذارید. آب گرم می تواند به نرم شدن شکم کودک کمک کند.
• حرکات نرمشی پاها به طرف جلو و عقب به وسیله والدین، می تواند کمک زیادی برای رفع یبوست نوزاد کند.
• اگر یبوست نوزاد شدید بود، بهتر است روزی یک یا حتی چند وعده شیرخشک به نوزاد بدهید، شیرخشک به کار کردن بهتر روده ها کمک خواهد کرد.

کودکان بزرگتر به دلایل جنب و جوشی که دارند، یبوست آنها به راحتی برطرف می شود، و با دادن دفعات بیشتر شیر کمکی و یا انواع سوپ، دادن آب میوه و یا آب بیشتر به کودک، حرکات نرمشی، بازی و یا نشستن در آب گرم می توانید یبوست کودک را برطرف کنید. در صورتی که نوزاد شما دچار یبوست شده است، بهتر است ابتدا با پزشک، یبوست نوزاد را در میان بگذارید تا پزشک با معاینات لازم تشخیص دهد که آیا نوزاد شما دچار پیچ خوردگی و یا انسداد روده شده است یا خیر؟ بعد از آن می توانید از درمان های خانگی که جهت رفع یبوست نوزادان برایتان بیان کردیم، استفاده کنید.

درمان های خانگی برای رفع یبوست نوزاد

اگر نوزاد شما دچار یبوست شده باشد احتمال دارد که پزشک اطفال به شما توصیه کند که از داروهای خانگی برای رفع یبوست نوزاد استفاده کنید. در ادامه می خواهیم روش های خانگی رفع یبوست در نوزادان که باید والدین و همچنین پرستار کودک با آنها آشنا باشند را برایتان بیان کنیم:

1. ورزش
2. حمام گرم
3. تغییرات رژیم غذایی
4. آبرسانی و یبوست
5. ماساژ دادن نوزاد
6. آب میوه برای رفع یبوست نوزاد
7. گرفتن دمای مقعد

۱- ورزش برای رفع یبوست نوزاد

در صورت یبوست نوزاد می توانید پاهای او را حرکت داده تا به رفع یبوست کمک کنید. حرکت و ورزش می تواند روده کودک شما را تحریک کند. از آنجایی که نوزادان راه نمی روند و یا شاید نوزاد شما روی زمین هم نمی خزد، می تواند به دلیل تحرک کمتر، دچار یبوست شود. مادر و یا پرستار کودک باید ورزش هایی را که برای رفع یبوست لازم است برای نوزاد انجام دهد. مادر و یا پرستار می تواند کودک را ابتدا به پشت خوابانده و پاهای او را آرام حرکت دهد، مانند حرکت دوچرخه سواری، این کار به عملکرد روده ها کمک زیادی می کند و می تواند یبوست نوزاد را برطرف کند.

۲- استفاده از حمام گرم

حمام آب گرم برای نوزاد می تواند کمک کند تا عضلات شکم نوزاد شل شده و فشار زیادی به کودک وارد نشود و همچنین می‌تواند ناراحتی‌هایی که مربوط به یبوست می شود را رفع کند.

۳- تغییرات رژیم غذایی

بعضی از تغییرات رژیم غذایی می توانند به برطرف شدن یبوست کمک کنند. البته این بسته به سن کودک شما هم دارد. اگر کودک شما شیر مادر می خورد، مادر باید بعضی از غذاهایی مثل لبنیات را از رژیم غذایی خود کنار بگذارد. آشنایی با مواد غذایی که به رفع یبوست کمک می کند ممکن است نیاز به آزمایش و خطا داشته باشد. البته بعضی اوقات هم امکان دارد که تغییرات در رژیم غذایی مادر، نتواند در رفع یبوست نوزاد تأثیری داشته باشد. نوزادانی که شیر خشک می خورند، مادر و یا پرستار ممکن است شیرخشک را عوض کرده و شیرخشک دیگری استفاده کنند.

اگر نوزاد شما در سنی است که غذاهای جامد می خورد شما باید به فکر غذایی باشید که غنی از فیبر است. بعضی از سبزیجات و میوه ها فیبر زیادی داشته و می‌توانند روده کودک را تحریک کنند. غذاهایی که برای رفع یبوست نوزاد توصیه می شود عبارتند از:

• کلم بروکلی
• سیب پوست کنده
• غلات سبوس دار مثل جو دوسر، نان، آرد و یا ماکارونی سبوس دار
• گلابی
• هلو
• آلو

۴- آبرسانی و یبوست نوزاد

نوزادانی که کوچک هستند معمولا به مایعات اضافه نیاز ندارند زیر آب مورد نیاز بدن خود را از شیر خشک یا شیر مادر دریافت می‌کنند. پس نوزادان تازه متولد شده به وسیله خوردن شیر، هیدراته می شوند، حالا چه شیر خشک باشد و چه شیر مادر.

به همین دلیل باید این نکته را بدانید که شیر می‌تواند برای آبرسانی به نوزاد شما کافی باشد و نیازی نیست به شیر کودک، آب اضافه کنید و یا به کودک خود آب بدهید، ولی با این حال نوزادانی که دچار یبوست شدند احتمال دارد نیاز باشد تا مایعات بیشتری به غیر از شیر استفاده کنند و این در صورتی است که بدن کودک با کم‌آبی روبرو شده باشد. نشانه ها و علائم کم آبی در نوزاد عبارتند از:

• خوابیدن بیش از اندازه
• نقاط فرورفته و نرم در بالای سر
• گریه بدون اشک
• چشمان فرو رفته

بعضی از متخصصین کودک توصیه می کنند که اگر نوزاد شما بیشتر از ۴ ماه دارد در هنگام یبوست به او آب و یا گاهی هم آبمیوه بدهید. دقت داشته باشید که در شش ماه اول زندگی معده کودک شما در حال رشد است. تا یک ماهگی ظرفیت معده نوزاد حدوداً بین ۲.۷ تا ۵ اونس می باشد (۸۰ تا ۱۵۰ میلی لیتر) ولی در سن شش ماهگی به بعد، شما می توانید کمی آب به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید زیرا کودک در این سن می تواند حدوداً ۲۰۷ میلی لیتر را به راحتی در معده خود نگه دارد. البته هنگام اضافه کردن آب میوه و یا آب به رژیم غذایی کودک خود، باید ابتدا حجم معده کودک را در نظر بگیرید و نسبت به حجم معده او، این کار را انجام دهید.

۵- ماساژ دادن جهت رفع یبوست نوزاد

برای ماساژ دادن معده کودک جهت رفع یبوست، روش های مختلفی وجود دارد که برای این کار باید به روش زیر عمل کنید:

• به وسیله ی نوک انگشتان خود حرکتی دورانی در روی معده در جهت عقربه ساعت انجام دهید.
• حرکت انگشتان در دور ناف باید در جهت عقربه های ساعت انجام بگیرد.
•  زانو های کودک را در کنار هم قرار داده و پاهای او را آرام به طرف شکم فشار بدهید.
• با انگشتان خود از قفسه سینه کودک به طرف پایین شکم او را نوازش کنید.

دقت داشته باشید که گرمای دست شما می‌تواند به کودک آرامش بدهد و همچنین ماساژ دادن شکم او، به حرکت گازها در امتداد روده کمک می کند. برای اینکه گاز های گیر افتاده در روده را جابجا کرده باشید، می توانید چند بار ماساژ را در روی شکم نوزاد تکرار کنید.

۶- آب میوه جهت رفع یبوست نوزاد

آب سیب خالص می تواند به رفع یبوست و نرم شدن مدفوع کمک به سزایی بکند. اگر کودک شما از ۴ ماه بیشتر دارد، می‌توانید کمی آب میوه خالص مثل آب سیب را در رژیم غذایی او بگنجانید. این مقدار کم آب میوه می تواند برای درمان یبوست نوزاد مفید باشد. متخصصان توصیه می‌کنند که ابتدا از آبمیوه کم برای کودک شروع کنید. البته به این نکته توجه داشته باشید که مادر و یا پرستار کودک به هیچ وجه نباید بدون مشورت با متخصص کودکان، برای اولین بار به نوزاد آب میوه بدهد.

۷- گرفتن دمای مقعد نوزاد

وقتی کودک شما دچار یبوست شده است گرفتن دمای مقعد با یک دماسنج تمیز و چرب می تواند در دفع مدفوع به او کمک کند. استفاده صحیح از این روش اهمیت زیادی دارد زیرا ممکن است باعث بیشتر شدن یبوست نوزاد شود یا احتمال دارد دفع مدفوع با ناراحتی انجام بشود و این می تواند باعث گریه و سر و صدای کودک شود.

در صورتی که مادر و یا پرستار متوجه شدند که کودک برای دفع مدفوع به کمک دیگران نیاز دارد، بهتر است در این مورد با پزشک مشورت کند تا پزشک دلیل این مشکل را پیدا کند.

سخن پایانی

نوزادان احتمال دارد دو سه بار در هفته دفع داشته باشند و همانطور که گفتیم این کاملاً طبیعی است ولی اگر متوجه شدید که دفع کودک با گریه و درد همراه است، حتماً نوزاد شما دچار یبوست شده است. در صورتی که این مشکل زیاد برای نوزاد پیش می آید بهتر است حتماً با پزشک مشورت کنید.

در این مقاله از مجله ایبک شما را با رفع یبوست نوزاد و کودک با بهترین روش های خانگی آشنا کردیم. شما هم می‌توانید تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.